سه شنبه ۰۱ مرداد ۹۸ | ۱۰:۵۴ ۱,۱۶۲ بازديد
نحوه تشکیل نفت-گردش معکوس در کارگاه آفرینش ، شاید درک آنچه را که بحران انرژی خوانده میشود ، میسر کند. کل قضیه ، میلیاردها سال قبل و با فرآیندهای تبدیل انرژی خورشید به آدنوزین تری فسفات (ATP) آغاز شد. کلروفیلها و سایر رنگدانههای گیاهان ، انرژی خورشید را برای تبدیل دیاکسیدکربن ، آب و مواد معدنی به اکسیژن و ترکیبات آلی انرژیدار ، به کار برده و غذای موجودات کوچک و بزرگ از جمله انسان اندیشهورز را فراهم میآورند. این فرآیند پُر سود ، همچنین باعث افزایش ذخایر معدنی آلی (از قبیل : هیدروکربنهای زغالسنگ ، نفت و گاز طبیعی) میشود.
مراحل تشکیل انوع زغالسنگ
زغال سنگ نام یک كانی سياه رنگ و پر انرژی است ، كه از بقایای درختان ، بوتهها و سایر گیاهان زندهی سال به وجود میآید. نشو و نمای این گیاهان در دورههایی که آب و هوای زمین ملایم و مرطوب زغال سنگ ، يك سنگ رسوبی است.بود ، صورت گرفت. اگر چه برخی از معادن زغالسنگ 400 میلیون سال قبل و در دوره انسان سیلوری (Silurian : انسان سیلوری در دوره سوم از دوران اول زمینشناسی ظاهر شد. ویژگی این دوره ظهور گیاهان خشکی است.) تشکیل یافته است ، اما قسمت اعظم این ذخایر تقریبا 250 میلیون سال پیش و در دوره فوقانی و تحتانی دورانهای کربونیفر (Carboniferous : دوره کربونیفر یا زغالخیز به بخشی از زمان میگویند که به پایان دوران اول زمینشناسی مربوط بوده و از حدود 345 میلیون سال قبل آغاز میشود.) پدید آمدند. سپس اوضاع برای رشد سرخسهای دانهدار گرمسیری بسیار عظیم و درختان بدون گل غول پیکر ، در باتلاقهای وسیع فراهم شد. این گیاهان بعد از خشک شدن و از بین رفتن به داخل باتلاقها میافتادند و بر اثر خروج اکسیژن ، فساد بیهوازی تسریع میشد. پوشش گیاهی به مادهای لجن مانند ، به نام پیت (Peat) تبدیل شد. پیتها بسته به درجه فساد ، برخی قهوهای و اسفنجی و بعضی سیاه و فشرده بودند. دریا بر روی چنین تهنشستهایی پیشروی کرد و رسوبات معدنی بر روی آنها فرو نشست. پیت در زیر فشار خشک و سخت شد و به زغالسنگ پیت (لنیت یا لیگنیت ، که به زغالسنگ قهوهای نیز موسوم است) تبدیل شد. فشار بیشتر و گذشت زمان ، زغالسنگ قیردار را به وجود آورد ، که هر 6 متر ضخامت رسوب گیاهان نخستین به ۰.۳ متر زغالسنگ تبدیل شده بود. فشارهای زیادتر که ناشی از چینخوردگی پوسته زمین ، به صورت رشته کوههای عظیم بود ، سختترین و مرغوبترین نوع زغالسنگ ، یعنی آنتراسیت (Anthracite) را به وجود آورد. کیفیت زغالسنگ از روی نسبت مقدار کربن تثبیت شده ، به مقادیر رطوبت و مادهی فرار (مادهای که بر اثر حرارت به گاز تبدیل میشود) تعیین میگردد.
منشأ نفت و گاز طبیعی
با همه تلاش گسترده و صرف وقت فراوانی که برای یافتن و استخراج نفت و گاز طبیعی صورت گرفته است ، انسان هنوز درباره منشأ این مواد به نحو شگفتی بیاطلاع است. پارهای واقعیتهای پذیرفته شده در این مورد عبارتند از :
۱- نفت و گاز از ترکیباتی با منشأ زیست شناختی (بیولوژیکی) تشکیل شدهاند.
۲- قسمت اعظم انواع نفت محتوی پورفیرین (مجموعهای از ترکیبات هیدروکربندار) است ، که یا از کلروفیل و یا از « همین » (Hemin) - ماده قرمز کنندهی خون - مشتق شدهاند.
۳- قسمتهای لیپیدی موجودات (چربیها و مومها) ، منبع سرشاری برای تشکیل نفت و گاز فراهم آوردهاند.
۴- امکان دارد که در اوضاع فعلی بتوان هیدروکربنهای نفتمانند را در رسوبهای جوان دریایی پیدا کرد.
* بايد توجه داشت كه : نفت معمولا با سنگهای رسوبی که بر اثر فعالیتهای دریایی تهنشین شدهاند ، توأم است.
حدسی دیگر در رابطه با تشكيل نفت
احتمالا مادهای آلی که نفت را به وجود آورده است ، شامل گیاهان پلانکتونی تک یاختهای از قبیل دیاتمها (Diatom : جلبک تک یاختهای یا چند یاختهای بوده ، که دارای جدارهای یاختهای سیلیسی است) ، جلبک سبز و آبی و حیوانات پلانکتونی تک یاختهای مانند فورامینیفرا (Foraminefera : موجود ذرهبینی دارای پوسته آهکی) بوده است. این شکلهای ابتدایی حیات ، در بیش از یک میلیارد سال قبل فراوان بودند و میتوانستهاند به عنوان منبع ذخایر نفت موجود در سنگهای دوران قبل از کامبرین (Precamberian : قدیمیترین دوران زمینشناسی) و اواخر دوران اول زمینشناسی مورد استفاده واقع شده باشند. پس از مرگ این یاختهها ، حفظ مواد آلی ، مستلزم دفن سریع آنها در زیر رسوبهای ریزبافت و رسی است. مواد مدفون شده باید از تأثیر اکسیژن محفوظ بمانند ، زیرا اکسیژن باعث شکستن مولکولها و نابودی کامل مواد میشود.
دیاژنز
دیاژنز به مجموعه اعمالی گفته میشود که در ضمن آن ، تغییرات شیمیایی ، رسوبات سست را به صخره تبدیل میکند. این پدیده با حرارت و فشار نسبتا پایین صورت میگیرد. دياژنز از این واقعیت ناشی میشود که نفت را میتوان به مقادیری که از نظر تجاری مقرون به صرفه باشد ، در اعماق بین 30 تا 7500 متر پیدا کرد. این تفاوت عمیق معرف آن است که برای تشکیل نفت ، وجود فشار یک ضرورت اجتنابناپذیر نیست. دمای زیاد (یعنی بالاتر از 600 درجه سانتیگراد) نیز ضرورتی ندارد.
ترکیبات نفت خام
نفت خام نفت خام مايعی تيره رنگ است و بوی مخصوصی دارد. اين مايع ترکیبی از هزاران ماده شیمیایی مختلف بوده ، که از گازهای بسیار سبک تا مواد نیمه جامدی مانند قیر ، موم یا پارافین در آن یافت میشود. تقریبا 8 درصد نفت موجود در سنگهای دوران اول زمینشناسی و 63 درصد آن در سنگهای دوران سوم زمینشناسی و 29 درصد در سنگهای دورهی اول از دوران چهارم زمینشناسی تا عصر یخچالها یافت میشود.
تشکیل زغال سنگ , نحوه تشکیل نفت
افسانههای بابلیان در مورد نفت
کلمه بابلی نپتو (Naptu) (که به یونانی به صورت نفتا (Naphtha) تغییر شکل داد و به معنای مایع قابل اشتعال به کار میرفت) ، 2000 سال قبل از میلاد مسیح رایج و به مفهوم شعله کردن استعمال میشد. در الواح معبد بابل ، از آن به عنوان چیزی بد یمن یاد شده و از خدایان خشمگین ، که آن را با برق آسمان به آتش کشیده است ، سخن به میان آمده است. صدای گازی که از شکاف سنگها خارج میشود ، توسط شاه توکولتی نینورتا (King Tukulti Ninurta) - پادشاه بابل در 885 سال قبل از میلاد - به عنوان صدای خدایان ، که از شکاف صخرهها سخن میگویند ، توصیف شده است.
پالایش نفت
نفت خام حاصل از چاه دارای مواد ناخواسته (از قبیل آب و جامداتی مانند : شن ، قیر و گازهای متان و اتان) میباشد. برای جداسازی اینگونه عوامل ، آن را وارد مخازنی میکنند ، تا جامدات موجود در آن تهنشین شده و گازهای آن خارج شود. سپس وارد جداساز سانتریفوژی میشود ، که نقش آن جدا کردن تتمه آب ، گاز و جامدات معلق در آن میباشد. برای حذف نمکهای معدنی ، نفت را با آب ولرم میشویند. آنگاه قسمتی از نفت توسط لوله به پالایشگاه فرستاده شده و قسمتی جهت صدور به بنادر تلمبه میشود.
منبع:.beytoote
مراحل تشکیل انوع زغالسنگ
زغال سنگ نام یک كانی سياه رنگ و پر انرژی است ، كه از بقایای درختان ، بوتهها و سایر گیاهان زندهی سال به وجود میآید. نشو و نمای این گیاهان در دورههایی که آب و هوای زمین ملایم و مرطوب زغال سنگ ، يك سنگ رسوبی است.بود ، صورت گرفت. اگر چه برخی از معادن زغالسنگ 400 میلیون سال قبل و در دوره انسان سیلوری (Silurian : انسان سیلوری در دوره سوم از دوران اول زمینشناسی ظاهر شد. ویژگی این دوره ظهور گیاهان خشکی است.) تشکیل یافته است ، اما قسمت اعظم این ذخایر تقریبا 250 میلیون سال پیش و در دوره فوقانی و تحتانی دورانهای کربونیفر (Carboniferous : دوره کربونیفر یا زغالخیز به بخشی از زمان میگویند که به پایان دوران اول زمینشناسی مربوط بوده و از حدود 345 میلیون سال قبل آغاز میشود.) پدید آمدند. سپس اوضاع برای رشد سرخسهای دانهدار گرمسیری بسیار عظیم و درختان بدون گل غول پیکر ، در باتلاقهای وسیع فراهم شد. این گیاهان بعد از خشک شدن و از بین رفتن به داخل باتلاقها میافتادند و بر اثر خروج اکسیژن ، فساد بیهوازی تسریع میشد. پوشش گیاهی به مادهای لجن مانند ، به نام پیت (Peat) تبدیل شد. پیتها بسته به درجه فساد ، برخی قهوهای و اسفنجی و بعضی سیاه و فشرده بودند. دریا بر روی چنین تهنشستهایی پیشروی کرد و رسوبات معدنی بر روی آنها فرو نشست. پیت در زیر فشار خشک و سخت شد و به زغالسنگ پیت (لنیت یا لیگنیت ، که به زغالسنگ قهوهای نیز موسوم است) تبدیل شد. فشار بیشتر و گذشت زمان ، زغالسنگ قیردار را به وجود آورد ، که هر 6 متر ضخامت رسوب گیاهان نخستین به ۰.۳ متر زغالسنگ تبدیل شده بود. فشارهای زیادتر که ناشی از چینخوردگی پوسته زمین ، به صورت رشته کوههای عظیم بود ، سختترین و مرغوبترین نوع زغالسنگ ، یعنی آنتراسیت (Anthracite) را به وجود آورد. کیفیت زغالسنگ از روی نسبت مقدار کربن تثبیت شده ، به مقادیر رطوبت و مادهی فرار (مادهای که بر اثر حرارت به گاز تبدیل میشود) تعیین میگردد.
منشأ نفت و گاز طبیعی
با همه تلاش گسترده و صرف وقت فراوانی که برای یافتن و استخراج نفت و گاز طبیعی صورت گرفته است ، انسان هنوز درباره منشأ این مواد به نحو شگفتی بیاطلاع است. پارهای واقعیتهای پذیرفته شده در این مورد عبارتند از :
۱- نفت و گاز از ترکیباتی با منشأ زیست شناختی (بیولوژیکی) تشکیل شدهاند.
۲- قسمت اعظم انواع نفت محتوی پورفیرین (مجموعهای از ترکیبات هیدروکربندار) است ، که یا از کلروفیل و یا از « همین » (Hemin) - ماده قرمز کنندهی خون - مشتق شدهاند.
۳- قسمتهای لیپیدی موجودات (چربیها و مومها) ، منبع سرشاری برای تشکیل نفت و گاز فراهم آوردهاند.
۴- امکان دارد که در اوضاع فعلی بتوان هیدروکربنهای نفتمانند را در رسوبهای جوان دریایی پیدا کرد.
* بايد توجه داشت كه : نفت معمولا با سنگهای رسوبی که بر اثر فعالیتهای دریایی تهنشین شدهاند ، توأم است.
حدسی دیگر در رابطه با تشكيل نفت
احتمالا مادهای آلی که نفت را به وجود آورده است ، شامل گیاهان پلانکتونی تک یاختهای از قبیل دیاتمها (Diatom : جلبک تک یاختهای یا چند یاختهای بوده ، که دارای جدارهای یاختهای سیلیسی است) ، جلبک سبز و آبی و حیوانات پلانکتونی تک یاختهای مانند فورامینیفرا (Foraminefera : موجود ذرهبینی دارای پوسته آهکی) بوده است. این شکلهای ابتدایی حیات ، در بیش از یک میلیارد سال قبل فراوان بودند و میتوانستهاند به عنوان منبع ذخایر نفت موجود در سنگهای دوران قبل از کامبرین (Precamberian : قدیمیترین دوران زمینشناسی) و اواخر دوران اول زمینشناسی مورد استفاده واقع شده باشند. پس از مرگ این یاختهها ، حفظ مواد آلی ، مستلزم دفن سریع آنها در زیر رسوبهای ریزبافت و رسی است. مواد مدفون شده باید از تأثیر اکسیژن محفوظ بمانند ، زیرا اکسیژن باعث شکستن مولکولها و نابودی کامل مواد میشود.
دیاژنز
دیاژنز به مجموعه اعمالی گفته میشود که در ضمن آن ، تغییرات شیمیایی ، رسوبات سست را به صخره تبدیل میکند. این پدیده با حرارت و فشار نسبتا پایین صورت میگیرد. دياژنز از این واقعیت ناشی میشود که نفت را میتوان به مقادیری که از نظر تجاری مقرون به صرفه باشد ، در اعماق بین 30 تا 7500 متر پیدا کرد. این تفاوت عمیق معرف آن است که برای تشکیل نفت ، وجود فشار یک ضرورت اجتنابناپذیر نیست. دمای زیاد (یعنی بالاتر از 600 درجه سانتیگراد) نیز ضرورتی ندارد.
ترکیبات نفت خام
نفت خام نفت خام مايعی تيره رنگ است و بوی مخصوصی دارد. اين مايع ترکیبی از هزاران ماده شیمیایی مختلف بوده ، که از گازهای بسیار سبک تا مواد نیمه جامدی مانند قیر ، موم یا پارافین در آن یافت میشود. تقریبا 8 درصد نفت موجود در سنگهای دوران اول زمینشناسی و 63 درصد آن در سنگهای دوران سوم زمینشناسی و 29 درصد در سنگهای دورهی اول از دوران چهارم زمینشناسی تا عصر یخچالها یافت میشود.
تشکیل زغال سنگ , نحوه تشکیل نفت
افسانههای بابلیان در مورد نفت
کلمه بابلی نپتو (Naptu) (که به یونانی به صورت نفتا (Naphtha) تغییر شکل داد و به معنای مایع قابل اشتعال به کار میرفت) ، 2000 سال قبل از میلاد مسیح رایج و به مفهوم شعله کردن استعمال میشد. در الواح معبد بابل ، از آن به عنوان چیزی بد یمن یاد شده و از خدایان خشمگین ، که آن را با برق آسمان به آتش کشیده است ، سخن به میان آمده است. صدای گازی که از شکاف سنگها خارج میشود ، توسط شاه توکولتی نینورتا (King Tukulti Ninurta) - پادشاه بابل در 885 سال قبل از میلاد - به عنوان صدای خدایان ، که از شکاف صخرهها سخن میگویند ، توصیف شده است.
پالایش نفت
نفت خام حاصل از چاه دارای مواد ناخواسته (از قبیل آب و جامداتی مانند : شن ، قیر و گازهای متان و اتان) میباشد. برای جداسازی اینگونه عوامل ، آن را وارد مخازنی میکنند ، تا جامدات موجود در آن تهنشین شده و گازهای آن خارج شود. سپس وارد جداساز سانتریفوژی میشود ، که نقش آن جدا کردن تتمه آب ، گاز و جامدات معلق در آن میباشد. برای حذف نمکهای معدنی ، نفت را با آب ولرم میشویند. آنگاه قسمتی از نفت توسط لوله به پالایشگاه فرستاده شده و قسمتی جهت صدور به بنادر تلمبه میشود.
منبع:.beytoote